get free ration भारतातील सार्वजनिक वितरण प्रणाली (PDS) अंतर्गत रेशन कार्ड असलेल्या सर्व कुटुंबांसाठी एक महत्त्वपूर्ण सूचना आहे. केंद्र सरकारने सर्व रेशन कार्डधारकांना त्यांची ई-केवायसी (e-KYC) प्रक्रिया पूर्ण करणे बंधनकारक केले आहे. ही प्रक्रिया ३० जून २०२५ पर्यंत पूर्ण करणे आवश्यक आहे.

ई-केवायसी म्हणजे काय?

ई-केवायसी म्हणजे इलेक्ट्रॉनिक नो योर कस्टमर (Know Your Customer) प्रक्रिया. यामध्ये आपल्या रेशन कार्डातील माहिती आधार कार्डाशी जोडली जाते. या प्रक्रियेमुळे सरकारला रेशन कार्डधारकांची अचूक माहिती मिळते आणि योग्य लाभार्थ्यांनाच रेशन मिळते याची खात्री होते.

मुदतवाढ का दिली गेली?

आधी ही अंतिम मुदत ३१ मार्च २०२५ होती. परंतु अनेक नागरिकांना तांत्रिक समस्या येत होत्या. काही लोकांना या प्रक्रियेबद्दल पुरेशी माहिती नव्हती. गावात किंवा दुर्गम भागात राहणाऱ्या लोकांना इंटरनेट सुविधा मिळत नव्हती. यामुळे सरकारने नागरिकांच्या सोयीसाठी ही मुदत ३० जून २०२५ पर्यंत वाढवली आहे.

ई-केवायसी न केल्यास काय परिणाम होतील?

जर आपण ठरलेल्या मुदतीत ई-केवायसी पूर्ण केली नाही, तर गंभीर परिणाम भोगावे लागतील:

रेशन कार्ड रद्द होणे: आपले रेशन कार्ड निष्क्रिय करण्यात येईल आणि ते वापरता येणार नाही.

अनुदानित धान्य मिळणार नाही: मोफत किंवा स्वस्त दरात मिळणारे तांदूळ, गहू, साखर इत्यादी मिळणे बंद होईल.

लाभार्थी यादीतून नाव कापले जाणे: सरकारी यादीतून आपले नाव काढले जाईल आणि पुन्हा नोंदणी करावी लागेल.

नवीन अर्ज करावा लागणे: रेशन कार्ड पुन्हा मिळवण्यासाठी संपूर्ण प्रक्रिया नव्याने करावी लागेल.

ई-केवायसी का आवश्यक आहे?

सरकारने ही प्रणाली अनेक कारणांसाठी सुरू केली आहे:

भ्रष्टाचार कमी करणे: काही लोक खोटे किंवा बनावट रेशन कार्ड वापरून अनुचित फायदा घेत होते. ई-केवायसीमुळे हे टाळता येईल.

मृत व्यक्तींची नावे काढणे: कधीकधी मृत व्यक्तींच्या नावावरही रेशन काढले जात होते. आधार जोडणीमुळे हे थांबेल.

डुप्लिकेट कार्ड रोखणे: एकाच व्यक्तीच्या नावावर अनेक ठिकाणी रेशन कार्ड असणे टाळता येईल.

पारदर्शकता वाढवणे: संपूर्ण प्रणाली अधिक पारदर्शक आणि न्याय्य होईल.

ई-केवायसी कशी करावी?

ई-केवायसी करण्यासाठी दोन मुख्य पद्धती आहेत:

ऑनलाइन पद्धत:

राज्याच्या PDS वेबसाइटवर जा: आपल्या राज्याची सार्वजनिक वितरण प्रणालीची अधिकृत वेबसाइट शोधा.

ई-केवायसी विभाग शोधा: वेबसाइटवर ‘ई-केवायसी’ किंवा ‘रेशन कार्ड अपडेट’ या पर्यायावर क्लिक करा.

माहिती भरा: आपला रेशन कार्ड क्रमांक आणि आधार क्रमांक टाका.

OTP वेरिफिकेशन: आधारशी जोडलेल्या मोबाइल नंबरवर येणारा OTP टाका.

बायोमेट्रिक वेरिफिकेशन: ‘Mera KYC’ किंवा ‘AadhaarFaceRD’ अॅप वापरून चेहऱ्याची ओळख करा.

ऑफलाइन पद्धत:

जवळच्या केंद्रावर जा: रेशन दुकान, CSC केंद्र किंवा अन्न व नागरी पुरवठा कार्यालयात जा.

कागदपत्रे न्या: आधार कार्ड आणि रेशन कार्ड सोबत न्या.

बायोमेट्रिक देता: बोटांचे ठसे किंवा डोळ्यांची स्कॅनिंग करा.

पावती घ्या: प्रक्रिया पूर्ण झाल्यावर पावती नक्की घ्या.

ई-केवायसी स्थिती कशी तपासावी?

आपली ई-केवायसी झाली आहे की नाही हे तपासण्यासाठी:

PDS पोर्टलवर जा: आपल्या राज्याच्या सार्वजनिक वितरण प्रणालीच्या वेबसाइटवर जा.

स्थिती तपासा: ‘ई-केवायसी स्टेटस’ या पर्यायावर क्लिक करा.

तपशील टाका: आधार क्रमांक किंवा रेशन कार्ड क्रमांक टाका.

परिणाम पहा: ‘Check Status’ वर क्लिक करून स्थिती पहा.

समस्या आल्यास काय करावे?

जर ई-केवायसी करताना कोणतीही अडचण आली तर:

तातडीने मदत घ्या: जवळच्या रेशन दुकानात किंवा सरकारी कार्यालयात संपर्क साधा.

आवश्यक कागदपत्रे घ्या: आधार कार्ड, रेशन कार्ड आणि इतर ओळखपत्रे सोबत ठेवा.

तपशील तपासा: आधार कार्डातील मोबाइल नंबर आणि पत्ता अपडेट आहे का ते तपासा.

सहाय्य केंद्रांचा उपयोग करा: ग्रामपंचायत, तहसील कार्यालय किंवा CSC केंद्रांकडून मदत घ्या.

डिजिटल इंडियाचा भाग

ही ई-केवायसी प्रक्रिया भारत सरकारच्या डिजिटल इंडिया मोहिमेचा एक महत्त्वाचा भाग आहे. यामुळे संपूर्ण रेशन वितरण प्रणाली अधिक कार्यक्षम, पारदर्शक आणि भ्रष्टाचारमुक्त होईल. खऱ्या गरजू लोकांना योग्य लाभ मिळेल आणि सरकारी योजनांचा दुरुपयोग थांबेल.

रेशन कार्डधारकांनी ३० जून २०२५ पूर्वी आपली ई-केवायसी अवश्य पूर्ण करावी. ही प्रक्रिया फार कठीण नाही आणि थोड्या प्रयत्नानेच पूर्ण होऊ शकते. जर कोणतीही अडचण आली तर तातडीने संबंधित अधिकाऱ्यांशी संपर्क साधा. आपल्या कुटुंबाचा रेशन सुरक्षित ठेवण्यासाठी हा छोटासा प्रयत्न करणे आवश्यक आहे.

---

अस्वीकरण: वरील माहिती इंटरनेट प्लॅटफॉर्मवरून घेण्यात आली आहे. आम्ही या बातमीच्या १००% सत्यतेची हमी देत नाही. म्हणून कृपया विचारपूर्वक आणि योग्य अधिकाऱ्यांशी खात्री करून पुढील प्रक्रिया करावी.